Badania przeprowadzone przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych pokazują, że sposób wypełniania obowiązków wynikających z Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie przez przedstawicieli ochrony zdrowia należy zdecydowanie poprawić. Lekarze niechętnie wchodzą w skład grup roboczych, rzadko uruchamiają procedurę „Niebieskie Karty”, a także potrzebują lepszego przygotowania do kontaktu z osobami doznającymi przemocy.

Wielu przedstawicieli ochrony zdrowia wskazuje również na trudność pogodzenia codziennej pracy zawodowej z ustawowymi obowiązkami. Warto, by gminy wyszły z inicjatywą i pomogły lekarzom w wypełnianiu ich misji. Od czego należy zacząć?

Zaproszenie do współpracy

Warto zaprosić przedstawicieli lokalnego środowiska medycznego na posiedzenie zespołu interdyscyplinarnego i zachęcić do stałej współpracy. Dobrze jest przedstawić zakres obowiązków wynikających z Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie – w szczególności dotyczących procedury „Niebieskie Karty”, a także obowiązku udzielania bezpłatnych porad, wystawiania zaświadczeń lekarskich o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z przemocą w rodzinie oraz udziału w zespole interdyscyplinarnym i grupach roboczych.

Kogo zaangażować?

Jakimi kryteriami należy się kierować, zapraszając przedstawicieli lokalnego środowiska medycznego do udziału w pracach zespołu interdyscyplinarnego? Jak zauważa mec. Grzegorz Wrona, autor przewodnika dla lekarzy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, głównym zadaniem przedstawiciela ochrony zdrowia w pracach zespołu jest zapewnienie współpracy ochrony zdrowia z innymi podmiotami wchodzącymi w skład systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Z tego punktu widzenia idealnym reprezentantem powinna być osoba mająca w danym środowisku wpływ na funkcjonowanie ochrony zdrowia. Mimo że ustawodawca nie sprecyzował wymogu, aby członkowie zespołu byli osobami na stanowiskach kierowniczych, to określenie funkcji zespołu jako koordynującej współpracę narzuca konieczność uczestniczenia w jego pracach osób, które mają na tę koordynację wpływ.

Udział lekarzy w grupie roboczej

Kiedy obecność lekarzy w składzie grupy roboczej jest szczególnie zasadna? Jak podaje mec. Grzegorz Wrona, można wskazać dwie sytuacje. Pierwsza z nich to przypadek, w którym osoba doznająca przemocy lub stosująca przemoc miała kontakt z przedstawicielem ochrony zdrowia w związku z występowaniem przemocy w rodzinie. Druga ma miejsce wtedy, gdy członkowie grupy roboczej uznają za niezbędne pozyskanie informacji lub skonsultowanie okoliczności dotyczących stanu zdrowia osoby doznającej przemocy lub stosującej przemoc w rodzinie.

Sprecyzowanie zadań lekarza

Aby zwiększyć szansę na nawiązanie aktywnej, stałej współpracy, warto dokładnie wyjaśnić przedstawicielom ochrony zdrowia zakres ich obowiązków. Koniecznie trzeba podkreślić, że choć ochrona zdrowia została wymieniona w Ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie obok takich instytucji jak Policja czy pomoc społeczna, to jednak rola lekarzy jest odmienna. Warto uświadomić przedstawicielom ochrony zdrowia, że nikt nie oczekuje od nich, że rozwiążą problem przemocy. Podkreślenia wymaga fakt, że zadaniem lekarza nie jest dochodzenie, czy w danym przypadku rzeczywiście doszło do przemocy w rodzinie. Procedurę „Niebieskie Karty” prowadzi się bez względu na to, czy stwierdzono popełnienie przestępstwa przez sprawcę przemocy, czy nie.

Dostęp do informacji o przemocy w rodzinie

Lekarzy należy wyposażyć w materiały informacyjne – zarówno te adresowane do nich, jak i w ulotki i broszury dla pacjentów doznających przemocy w rodzinie. Materiały dla lekarzy objaśniające ich rolę w systemie przeciwdziałania przemocy (ulotka i przewodnik) można pobrać ze strony internetowejwww.lekarzureagujnaprzemoc.pl. Warto zadbać, by do gabinetów lekarskich w przychodniach na terenie gminy trafiły materiały edukacyjne adresowane do osób doznających przemocy w rodzinie (a także świadków i sprawców przemocy). Mogą to być ulotki, broszury, a także plakaty powieszone w widocznym miejscu, np. na korytarzu ośrodka zdrowia.

Dostęp do wiedzy o lokalnym systemie pomocy

Dodatkowo należy zatroszczyć się o to, by lekarze dysponowali wiedzą na temat lokalnych instytucji i organizacji pomagających osobom doznającym przemocy. Można dostarczyć listę takich podmiotów wraz z danymi teleadresowymi i opisem, jakiego wsparcia można od nich oczekiwać. Najlepiej wydrukować je w większej liczbie egzemplarzy i w poręcznym, małym formacie, tak by w razie potrzeby lekarz mógł udostępniać kontakty pacjentom.

Dostęp do formularzy

Warto również wyposażyć lekarzy we wzory niezbędnych dokumentów, by maksymalnie ułatwić im pracę. Do przychodni powinny trafić egzemplarze formularzy „Niebieska Karta – A”, „Niebieska Karta – B” oraz opis objaśniający procedurę i cel wypełniania dokumentów. Wszystkie informacje można znaleźć na naszym portalu.

POBIERZ FORMULARZE